Trafik Kazalarından Doğan Maddi ve Madevi Tazminat Davası

Tazminat davaları yasal dayanağını Borçlar Kanunun haksız fiili düzenleyen 49. Maddesinden alır; “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür”

Hüküm uyarınca bir kişi kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille bir başkasını zarara uğratırsa zarar tazmini ile yükümlüdür. Tazmin yükümlülüğü hukukumuzda tazminat davaları ile ileri sürülmektedir.

Trafik kazası sonucu ölüm meydana gelmesi halinde uğranılan zararlar özellikle şunlardır:

1. Cenaze giderleri.

2. Ölüm hemen gerçekleşmemişse tedavi giderleri ile çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar.

3. Ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları kayıplar.

Trafik kazası sonucu bedensel bir zarar meydana gelmişse bu zararlar özellikle şunlardır:

1. Tedavi giderleri.

2. Kazanç kaybı.

3. Çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar.

4. Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar.

Hâkim, bir kimsenin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda, olayın özelliklerini göz önünde tutarak, zarar görene uygun bir miktar paranın manevi tazminat olarak ödenmesine karar verebilir. Ağır bedensel zarar veya ölüm halinde, zarar görenin veya ölenin yakınlarına da manevi tazminat olarak uygun bir miktar paranın ödenmesine karar verilebilir.

Kişi kaza sonucu yaralanmışsa kaza sebebi ile yaşadığı korkunun, üzüntünün, endişenin de tazmini manevi tazminat olarak talep edilebilir.

Kaza sonucu kişinin ölümü halinde yasal mirasçıları, onun vefatı ile maddi ve manevi zarar gören yakınları annesi, babası, eşi, çocukları, kardeşleri, nişanlısı ve bakım ve desteği altındaki kişiler maddi ve zararlarının tazmini için dava açma hakkına sahiptirler.

Mağdurun kaza sonucu ölmediği ama bitkisel hayata girdiği ya da akıl sağlığını kaybettiği durumlarda kişinin zararlarının tazmini için kişinin kanuni temsilcileri tarafından dava açılabilir.

Trafik kazalarından kaynaklanan maddi ve manevi zararların tazmini için dava açmak için yasada öngörülen süre mağdurun uğradığı zararı ve failini öğrendiği tarihten itibaren 2 yıldır

Kaza sonucu dava açarak zararlarının giderilmesini isteyecek kişiler bu iki yıllık süre içinde dava açmak zorundadır. Her halükarda ise kazanın meydana geldiği tarihten itibaren 10 yıl geçtikten sonra dava açma hakkı zaman aşımına uğrar.

Trafik kazası ile sonuçlanan eylem aynı zamanda ceza kanunlarına göre suç teşkil ediyorsa ve bu suç için ceza kanunlarında daha uzun bir zaman aşımı süresi öngörülmüş ise tazminat davası açma süresinde eza kanunlarında düzenlenmiş olan zaman aşımı süresi uygulanır.

Tazminat davaları; dava konusu olan zararı doğuran olaya (trafik kazasına) sebep olan kişi ya da kişilere karşı açılır. Birden çok kişi birlikte bir zarara sebebiyet verdikleri veya aynı zarardan çeşitli sebeplerden dolayı sorumlu oldukları takdirde, haklarında müteselsil sorumluluğa ilişkin hükümler uygulanır.

Motorlu taşıtlar s sicilinde kayıtlı araç maliki, kazaya karışan sürücüden farklı ise araç malikine karşı da dava açılmalıdır. Burada araç malikinin yasadan doğan kusursuz sorunluluğu söz konusudur.

Kazaya karışan aracın trafik sigortası olarak bilinen Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası’nı yapan şirkete kaşı dava açılabilir.

İLGİLİ KANUN HÜKÜMLERİ:

TÜRK BORÇLAR KANUNU

MADDE 72 - Tazminat istemi, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yılın ve her halde fiilin işlendiği tarihten başlayarak on yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar. Ancak, tazminat ceza kanunlarının daha uzun bir zamanaşımı öngördüğü cezayı gerektiren bir fiilden doğmuşsa, bu zamanaşımı uygulanır.

Haksız fiil dolayısıyla zarar gören bakımından bir borç doğmuşsa zarar gören, haksız fiilden doğan tazminat istemi zamanaşımına uğramış olsa bile, her zaman bu borcu ifadan kaçınabilir.

TÜRK CEZA KANUNU

MADDE 66 - (1) Kanunda başka türlü yazılmış olan haller dışında kamu davası;

d) Beş yıldan fazla ve yirmi yıldan az hapis cezasını gerektiren suçlarda on beş yıl,

e) Beş yıldan fazla olmamak üzere hapis veya adli para cezasını gerektiren suçlarda sekiz yıl,

Geçmesiyle düşer.

(2) Fiili işlediği sırada on iki yaşını doldurmuş olup da on beş yaşını doldurmamış olanlar hakkında, bu sürelerin yarısının; on beş yaşını doldurmuş olup da on sekiz yaşını doldurmamış olan kişiler hakkında ise, üçte ikisinin geçmesiyle kamu davası düşer.

KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU

A.1.Sigortanın Konusu

Bu sigorta, şehirlerarası ve uluslararası yolcu taşımacılığı kapsamında seyahat eden yolcuları, sürücüleri ve yardımcılarını, taşımacılık hizmetinin başlangıcından bitimine kadar geçen seyahat süresi içinde, duraklamalar da dahil olmak üzere, maruz kalacakları her türlü kazaların neticelerine karşı aşağıdaki şartlar çerçevesinde teminat altına alır.

Poliçede kayıtlı taşımacının, 10/07/2003 tarih ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununa istinaden verilen taşımacı yetki belgesine sahip olması; yolcu taşımacılığının zorunlu haller hariç, bu kanun hükümleri çerçevesinde yapılması ve taşımanın yapıldığı aracın poliçede kayıtlı olması zorunludur”

Soru & Cevap